Taxonomie
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/1447498622.png)
Rijk: Animalia (Dieren)
Stam: Chordata (Chordadieren)
Klasse: Reptilia (Reptielen)
Orde: Squamata (Schubreptielen)
Onderorde: Lacertilia (Hagedissen)
Familie: Iguanidae (Leguanen)
Geslacht: Iguana
Soort: Iguana iguana
Stam: Chordata (Chordadieren)
Klasse: Reptilia (Reptielen)
Orde: Squamata (Schubreptielen)
Onderorde: Lacertilia (Hagedissen)
Familie: Iguanidae (Leguanen)
Geslacht: Iguana
Soort: Iguana iguana
Algemeen
Groene leguanen zijn zeer grote hagedissen waar u lang plezier aan kunt beleven. Ze kunnen tot 30 jaar oud worden met een gemiddelde leeftijd van 15 jaar. Een voorwaarde is wel dat u ruimte heeft voor een groot terrarium en genoeg tijd om ze voldoende tam en hanteerbaar te maken. De groene leguaan is een veel gehouden hagedissensoort omdat hij bekend staat om zijn makheid. Maar veel leguanen worden lang niet zo tam als hun verzorgers zouden willen.
De gewone groene leguaan (Iguana iguana) is een 150 tot 200 cm lange hagedis. Het mannetje is iets langer dan het vrouwtje. Deze dieren zijn groen, grijsgroen tot bruin van kleur. Ze hebben donkere banden op de staart en ook vaak op het lichaam. Ze hebben een kam op de rug die doorloopt tot aan de staartbasis. De kop is stomp van vorm met een grote keelwam. Op de onderkaak zit een grote ronde schub. Groene leguanen gebruiken lichaamstaal (kopknikken en krabbewegingen) als communicatiemiddel. In Midden-Amerika wordt deze soort ook wel ‘boomkip’ genoemd.
De gewone groene leguaan (Iguana iguana) is een 150 tot 200 cm lange hagedis. Het mannetje is iets langer dan het vrouwtje. Deze dieren zijn groen, grijsgroen tot bruin van kleur. Ze hebben donkere banden op de staart en ook vaak op het lichaam. Ze hebben een kam op de rug die doorloopt tot aan de staartbasis. De kop is stomp van vorm met een grote keelwam. Op de onderkaak zit een grote ronde schub. Groene leguanen gebruiken lichaamstaal (kopknikken en krabbewegingen) als communicatiemiddel. In Midden-Amerika wordt deze soort ook wel ‘boomkip’ genoemd.
Van nature
Ze komen van nature voor in Midden- en Zuid-Amerika. Ook op enkele Caribische eilanden zoals Bonaire en Curaçao komen ze voor. Ze leven vooral in de tropen in de vochtige gebieden. Hij is ook te vinden in kustgebieden, langs oevers van beken en rivieren en in het regenwoud. Van nature zijn ze dagactief en echte zonaanbidders. Ze zijn boombewonend, waarbij de oudere dieren over het algemeen hoger in de bomen leven dan jonge dieren.
Huisvesting
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/7301683_orig.png)
Een volwassen groene leguaan heeft een tropisch regenwoud terrarium nodig van minimaal 200 x 100 x 200 cm (l x b x h).
Dit terrarium is dan groot genoeg voor maximaal 1 volwassen man. Deze dieren komen pas echt tot hun recht wanneer hun terrarium minimaal 2 keer zo groot is. Voor jonge dieren mag het niet te groot zijn want dan kunnen ze hun voedsel niet meer terugvinden.
Het terrarium moet hoog zijn met veel klimgelegenheid omdat het boombewoners zijn. Ze rusten en zonnen graag op horizontale plaatsen zoals takken, hoog in het terrarium onder een spot. Zorg dus voor meerdere zon/zitplaatsen zodat ze verschillende mogelijkheden hebben om te kunnen kiezen. Ook moeten er voldoende schuilplaatsen zijn. Schuilplaatsen bovenin het verblijf worden zeer op prijs gesteld.
Dit terrarium is dan groot genoeg voor maximaal 1 volwassen man. Deze dieren komen pas echt tot hun recht wanneer hun terrarium minimaal 2 keer zo groot is. Voor jonge dieren mag het niet te groot zijn want dan kunnen ze hun voedsel niet meer terugvinden.
Het terrarium moet hoog zijn met veel klimgelegenheid omdat het boombewoners zijn. Ze rusten en zonnen graag op horizontale plaatsen zoals takken, hoog in het terrarium onder een spot. Zorg dus voor meerdere zon/zitplaatsen zodat ze verschillende mogelijkheden hebben om te kunnen kiezen. Ook moeten er voldoende schuilplaatsen zijn. Schuilplaatsen bovenin het verblijf worden zeer op prijs gesteld.
- Als bodembedekking kun je linoleum, tegels, turfmolm, bosblad of houtsnippers gebruiken. Bodembedekking mag niet inslikbaar, scherp of hard zijn. Grind, grof zand of kiezel mogen daarom NOOIT gebruik worden.
- Er moet ook een grote waterbak aanwezig zijn, die iedere dag schoongemaakt moet worden. Leguanen hebben de gewoonte om boven water te mesten. Dit kan men bevorderen door een horizontale tak boven de waterbak te plaatsen. Op deze manier blijft de rest van het verblijf dan ook redelijk schoon. Het kan ook handig zijn om voor het verschonen van de waterbak een filter te gebruiken. Het water moet ongeveer 25°C zijn.
- De temperatuur in het terrarium moet tussen de 25 – 30°C zijn, met plaatselijk onder de warmtelamp (minimum 1 per dier) een temperatuur van 35 – 40°C. ’s Nachts is de temperatuur lager, tussen de 20 – 25°C. In de periode van december tot april kun je een 5°C koelere, droge tijd maken. Van mei tot september kunnen de dieren op warme dagen ook in een buitenterrarium houden maar dit moet niet. Dit kan zowel overdag als ’s nachts wanneer de temperatuur bij de 20°C blijft. Bij verwarmen kan daarom noodzakelijk zijn.
- Ze hebben UV-licht nodig om voldoende vitamine D te kunnen aanmaken. De dag-en nacht-cyclus moet 12 uur duren. Hiervoor kun je schakelklokken gebruiken.
- De luchtvochtigheid moet over 60 – 80 % zijn en ’s nachts hoger (80 – 100 %). Besproei het terrarium en de dieren iedere dag, maar maak ze niet blijvend nat. Groene leguanen kunnen ook samen gehouden worden met bijvoorbeeld een kolenbranderschildpad uit de warmere klimaten. Hou ze liever niet samen met wateragamen omdat deze dieren erg op elkaar lijken qua vorm en kleur, wat stress kan veroorzaken.
Winterrust
De groene leguaan komt oorspronkelijk uit warme en vochtige landen. In het wild houden ze geen winterslaap. Ze kunnen zich dan ook niet aanpassen aan extreme omstandigheden. Een winterslaap zou hun dood zou kunnen worden. Het is zelfs zo dat een leguaan dichte wouden zelfs gaat mijden, omdat daar niet genoeg zonlicht kan doordringen. Hou de levensomstandigheden van het terrarium dus het hele jaar door constant.
Verzorgen en hanteren
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/4973819_orig.jpg)
Deze hagedis kan handtam gemaakt worden mits heel veel geduld. De beste methode is hun vertrouwen verdienen. Als men ze regelmatig voert en besproeit, zullen ze gemakkelijk en redelijk snel aan de verzorger wennen en zelf steeds meer toenadering zoeken. Op het moment dat het dier uit zichzelf bij de verzorger komt, mag deze gehanteerd worden. De leguaan moet wel altijd de keuze hebben om te gaan en staan waar hij wil. Dwing hem niet om iets te doen. Na verloop van tijd zullen ze steeds beter benaderbaar en goed te hanteren zijn.
Het volledig tam maken is een zeer intensieve bezigheid waarbij je, afhankelijk van je dier pas na maanden of jaren verbetering zal zien. Stel jezelf natuurlijk de vraag of je die tijd wel hebt. Een zeer defensieve hagedis van 150 cm is geen pretje om te verzorgen en kan zelfs risico’s opleveren. Leguanen die niet gewend zijn om gehanteerd te worden, kunnen slaan met de staart, krabben met hun scherpe nagels en zelfs bijten. Door het slaan met de staart kan er een striem ontstaan. Bij een beet zijn de bacteriën veel gevaarlijker dan de beet zelf (tetanus). Je kunt best leren handschoenen dragen wanneer je een leguaan wilt hanteren die dit niet gewend is. Je houdt de achterkant best wat van je weg zodat de uitwerpselen van de leguaan niet op u terecht komen. Was na het hanteren altijd je handen met zeep, om een salmonella-infectie te vermijden. Werk zo hygiënisch mogelijk! Werk niet met blote handen wanneer je open wondjes aan hebt.
Het volledig tam maken is een zeer intensieve bezigheid waarbij je, afhankelijk van je dier pas na maanden of jaren verbetering zal zien. Stel jezelf natuurlijk de vraag of je die tijd wel hebt. Een zeer defensieve hagedis van 150 cm is geen pretje om te verzorgen en kan zelfs risico’s opleveren. Leguanen die niet gewend zijn om gehanteerd te worden, kunnen slaan met de staart, krabben met hun scherpe nagels en zelfs bijten. Door het slaan met de staart kan er een striem ontstaan. Bij een beet zijn de bacteriën veel gevaarlijker dan de beet zelf (tetanus). Je kunt best leren handschoenen dragen wanneer je een leguaan wilt hanteren die dit niet gewend is. Je houdt de achterkant best wat van je weg zodat de uitwerpselen van de leguaan niet op u terecht komen. Was na het hanteren altijd je handen met zeep, om een salmonella-infectie te vermijden. Werk zo hygiënisch mogelijk! Werk niet met blote handen wanneer je open wondjes aan hebt.
Gedrag
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/2844348.jpg?309)
Groene leguanen zijn groepsdieren en mogen daarom dus niet alleen gehuisvest worden. Vanwege dominantieproblemen is het afgeraden om meerdere mannen bij elkaar te zetten. Ook voor een man-vrouw koppel is het belangrijk dat ze elkaar kunnen ontwijken en er voldoende schuilplaatsen zijn. Dit voorkomt onderlinge agressie en stress.
Voeding
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/1260566.jpg?331)
Van nature eten ze vooral bladgroente en daarnaast ook nog bloemen en fruit. Maar ook insecten en aas zijn een aanvulling van hun dieet. Voorbeelden van groenten die je kunt voeren zijn: andijvie, bloemkool, boerenkool, prei, witte kool, rode kool, sla, wortel, klaver en spinazie. Koolsoorten hebben de voorkeur boven sla en andijvie omdat ze meer kalkstoffen bevatten.
Voorbeelden van fruit die je kunt voeren zijn: aardbeien, bananen, kiwi, mandarijn, perzik, pompoen en tomaat. Probeer zo gevarieerd mogelijk te voederen! Mannen eten soms tijdens de baltsperiode (zie voortplanting) nauwelijks waardoor zij zichtbaar vermageren. Drachtige vrouwen eten de eerste 5 weken extra veel en daarna (bijna) niets meer. Jonge dieren (tot 2 jaar) en drachtige vrouwen kun je ongeveer 15% dierlijk voedsel gaan geven, zoals insecten, geweekte kattenbrok en eieren. Alle andere dieren hebben een voorkeur voor plantaardig voedsel. Een teveel aan dierlijk voedsel kan (nier)problemen geven door het teveel aan dierlijk eiwit. Er mag maximaal 5% dierlijk voedsel gegeven worden.
Het voedsel kun je ook met kalk en vitaminen bepoederen. Dit moet wel altijd zorgvuldig gebeuren. Vitamine D3 kan bijgegeven worden. In deze preparaten zitten vaak veel toevoegingen die de leguaan eigenlijk niet nodig heeft. Het is aangeraden de leguanen zelf vitamine D3 te laten aanmaken onder invloed van de UV-lampen.
Het voederen van zowel teveel als teweinig kalk en vitaminen kan gezondheidsproblemen veroorzaken. Voor calcium wordt genomen 0,5 g Ca per kg lichaamsgewicht per dag. Voor vitamine D3 maximaal 50 I.E. per dag per kg lichaamsgewicht of 100 à 200 I.E. per leguaan per week.
De groene leguanen moeten elke dag gevoederd worden.
Volwassen
Jonge leguanen (tot 2 jaar)
Voorbeelden van fruit die je kunt voeren zijn: aardbeien, bananen, kiwi, mandarijn, perzik, pompoen en tomaat. Probeer zo gevarieerd mogelijk te voederen! Mannen eten soms tijdens de baltsperiode (zie voortplanting) nauwelijks waardoor zij zichtbaar vermageren. Drachtige vrouwen eten de eerste 5 weken extra veel en daarna (bijna) niets meer. Jonge dieren (tot 2 jaar) en drachtige vrouwen kun je ongeveer 15% dierlijk voedsel gaan geven, zoals insecten, geweekte kattenbrok en eieren. Alle andere dieren hebben een voorkeur voor plantaardig voedsel. Een teveel aan dierlijk voedsel kan (nier)problemen geven door het teveel aan dierlijk eiwit. Er mag maximaal 5% dierlijk voedsel gegeven worden.
Het voedsel kun je ook met kalk en vitaminen bepoederen. Dit moet wel altijd zorgvuldig gebeuren. Vitamine D3 kan bijgegeven worden. In deze preparaten zitten vaak veel toevoegingen die de leguaan eigenlijk niet nodig heeft. Het is aangeraden de leguanen zelf vitamine D3 te laten aanmaken onder invloed van de UV-lampen.
Het voederen van zowel teveel als teweinig kalk en vitaminen kan gezondheidsproblemen veroorzaken. Voor calcium wordt genomen 0,5 g Ca per kg lichaamsgewicht per dag. Voor vitamine D3 maximaal 50 I.E. per dag per kg lichaamsgewicht of 100 à 200 I.E. per leguaan per week.
De groene leguanen moeten elke dag gevoederd worden.
Volwassen
- 5% plantaardig eiwit
- 80% groente
- 15% fruit en bloemen
Jonge leguanen (tot 2 jaar)
- 15% plantaardig eiwit
- 85% plantaardig materiaal, waarvan 70% in de vorm van groenten
Voortplanting
![Foto](/uploads/6/5/5/5/65557571/571174.png?198)
Het verschil tussen man en vrouw is zeer moeilijk te zien, zeker bij de jonge dieren. Vanaf de leeftijd van 1 tot 2 jaar krijgen mannen vaak een grotere keelwam en rugkam. Ook ontwikkelen ze grote femoraalporiën. (zie foto) Dit zijn kleine ronde openingen aan de binnenzijde van het dijbeen. Deze poriën scheiden in de balts- en paartijd geurstoffen uit. Verder worden de mannen in principe groter, hebben een dikkere staartwortel, bredere kop en zijn ze iets dominanter in hun gedrag. In de paartijd is de man intensiever rood, oranje en goud gekleurd (zie foto 1 onderaan). In de natuur vindt de paartijd plaats aan het begin van de droge tijd (november tot januari). In gevangenschap wordt hiervan afgeweken, deze wordt geïnduceerd door de verzorger (temperatuur en luchtvochtigheid daalt). De man kan in deze periode erg agressief zijn. Na een heftige balts met kopknikken volgt een paring.
Ongeveer 2 – 2,5 maand na de paring legt de vrouw gemiddeld 20 – 40 eieren in een vochtige zandbodem. Zorg dat er een geschikte legplaats aanwezig is. Wanneer het vrouwtje haar eieren niet kwijt kan, kan ze legnood krijgen en dit kan dodelijk zijn. We spreken van legnood wanneer de leguaan haar eieren niet kan leggen. Er zit dan een ei in de eileider die eigenlijk klaar is om gelegd te worden. Legnood ontstaat wanneer de leguaan geen goede nestplaats vindt. Ook in stresssituaties, zoals een te klein terrarium, verstoring van de nestplaats door de eigenaar of soortgenoten, onaangepaste temperatuur en vochtregeling in het terrarium, kunnen zorgen voor legnood. Ook wanneer er een calciumgebrek is of omdat het moederdier onvolwassen is. Symptomen zijn afhankelijk van de oorzaak. Het kan zijn dat de leguaan veel rondjes loopt op zoek naar een goede legplaats. Ze kan ook gaten graven. Een leguaan met legnood kan ook depressief en sloom worden. Daarnaast kan de leguaan ook mager worden bij de staart (zie foto 2 onderaan). Raadpleeg de dierenarts bij verdenking van legnood.
Bij een temperatuur van 28 – 30 °C komen de eieren na gemiddelde 65 – 90 dagen uit. Een hogere broedtemperatuur geeft meer mannelijke dieren. Het geslacht is dus beïnvloedbaar. De jonge groene leguanen zijn heldergroen van kleur. 6 – 9 dagen na de geboorte zullen de jongen vast voedsel beginnen eten. Ze zijn geslachtsrijp na 2 – 4 jaar, maar al op een leeftijd van 1 jaar begint de strijd om de rangorde. Wanneer de rangorde is vastgesteld, dan houden de gevechten meestal snel op.
Ongeveer 2 – 2,5 maand na de paring legt de vrouw gemiddeld 20 – 40 eieren in een vochtige zandbodem. Zorg dat er een geschikte legplaats aanwezig is. Wanneer het vrouwtje haar eieren niet kwijt kan, kan ze legnood krijgen en dit kan dodelijk zijn. We spreken van legnood wanneer de leguaan haar eieren niet kan leggen. Er zit dan een ei in de eileider die eigenlijk klaar is om gelegd te worden. Legnood ontstaat wanneer de leguaan geen goede nestplaats vindt. Ook in stresssituaties, zoals een te klein terrarium, verstoring van de nestplaats door de eigenaar of soortgenoten, onaangepaste temperatuur en vochtregeling in het terrarium, kunnen zorgen voor legnood. Ook wanneer er een calciumgebrek is of omdat het moederdier onvolwassen is. Symptomen zijn afhankelijk van de oorzaak. Het kan zijn dat de leguaan veel rondjes loopt op zoek naar een goede legplaats. Ze kan ook gaten graven. Een leguaan met legnood kan ook depressief en sloom worden. Daarnaast kan de leguaan ook mager worden bij de staart (zie foto 2 onderaan). Raadpleeg de dierenarts bij verdenking van legnood.
Bij een temperatuur van 28 – 30 °C komen de eieren na gemiddelde 65 – 90 dagen uit. Een hogere broedtemperatuur geeft meer mannelijke dieren. Het geslacht is dus beïnvloedbaar. De jonge groene leguanen zijn heldergroen van kleur. 6 – 9 dagen na de geboorte zullen de jongen vast voedsel beginnen eten. Ze zijn geslachtsrijp na 2 – 4 jaar, maar al op een leeftijd van 1 jaar begint de strijd om de rangorde. Wanneer de rangorde is vastgesteld, dan houden de gevechten meestal snel op.
Ziekten
Groene leguanen zijn zeer gevoelig voor stress. Stress kan leiden tot ziekten, of aanwezige aandoeningen verergeren. Door kalk- en vitaminetekort kan rachitis ontstaan, een ziekte waardoor ze misvormde botten en breuken krijgen. Wanneer een vrouwtje haar eieren niet kwijt kan, kan legnood ontstaan. Dit kan dodelijk zijn. Andere aandoeningen zijn parasiet-infecties en (vecht)wonden. Raadpleeg de dierenarts die gespecialiseerd is in reptielen wanneer je twijfelt over de gezondheid van je dier.
Benodigde ervaring
Dit zijn geen knuffeldieren! Voor het op een verantwoorde wijze houden van de groene leguaan is enige ervaring nodig. Deze dieren zijn gevoelig voor stress en worden bovendien erg groot. Daarom zijn deze dieren niet de meest geschikte voor een beginner.